Dierbeleid

Stichting Kinderboerderij Westerpark

Beleidsplan dierenwelzijn/dierenbeleidsplan

Amsterdam, september 2022

Stichting Kinderboerderij Westerpark draagt het welzijn van haar dieren hoog in het vaandel.

Wij houden ons aan alle wet- en regelgeving die betrekking heeft op dierenwelzijn op kinderboerderijen, zoals ook vermeld in het keurmerk van de vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland.

Het SKBN-keurmerk is nog niet behaald. Het bestuur heeft uitgesproken dat dit een hoge prioriteit heeft. Uiterlijk 2023 zal dit keurmerk behaald worden.

Daarnaast hanteren wij de uitgangspunten zoals vastgelegd in de overeenkomst ‘Van hart voor dieren naar toekomstbestendig dierenwelzijn’ (dd. 14 september 2017). Hierin zijn afspraken gemaakt over de huisvesting, het dierenbestand en het borgen van vakkennis op Amsterdamse kinderboerderijen.

Binnen deze kaders geven wij vorm aan onze eigen identiteit.

Kernpunt in onze identiteit is dat wij afgestoten dieren opvangen via partnerorganisaties (dus niet rechtstreeks van particulieren) en voorlichting geven over de weloverwogen aanschaf van huisdieren.

Waar mogelijk werken wij samen met de Amsterdamse kinderboerderijen om het dierenwelzijn op de kinderboerderijen te behouden en te verbeteren.

Wij leren graag van andere kinderboerderijen en meer in de breedte van andere organisaties. Met name waar die vooroplopen op gebieden waar voor ons nog winst te behalen valt. De belangrijkste vorm van leren is voor ons om werkbezoeken af te leggen. Dit proberen wij maandelijks te realiseren.

Wij volgen dan ook de 5 regels van Brambell:

Vrij van honger en dorst
Vrij van stress, pijn en angst
Vrij om normaal gedrag te vertonen
Vrij van ongemakken

Vrij van fysiologisch ongemak

UITGANGSPUNTEN

Aantal dieren

De intrinsieke waarde van een dier en de beschikbare ruimte, kennis en budget zijn bepalend voor het aantal dieren dat wij houden. Door zorgvuldig, maar ook bedrijfsmatig afwegingen te maken, worden onze dieren de verzorging, huisvesting en omstandigheden geboden die nodig zijn voor een prettig, soorteigen leven. Zodoende is er sprake van een uitgebalanceerd dierenbestand. De meeste dieren die wij houden, zijn groepsdieren.

De dieren die wij op dit moment gehuisvest hebben zijn:

Huisvesting

Wij bieden onze dieren gepaste huisvesting. Als minimumnorm hanteren wij de richtlijnen van het Landelijk Informatiecentrum Gezelschapsdieren (www.licg.nl) en de Positieflijst voor gezelschapsdieren. Uitgangspunt is dat te allen tijde er eerst diergericht, en pas daarna mensgericht gedacht wordt.

Onze dierverblijven zijn schoon, heel en veilig, en zo ingericht dat de dieren hun soorteigen, natuurlijke gedrag kunnen vertonen. Dieren kunnen zoveel mogelijk naar buiten. Zowel binnen als buiten bieden wij bescherming tegen weersomstandigheden en roofdieren. Er kan comfortabel gelegen en gerust worden. De dieren kunnen zich terugtrekken als zij geen contact met mensen wensen, de schuilgelegenheden zijn niet toegankelijk voor bezoekers. Er is voldoende ruimte om te bewegen. Verlichting is niet hinderlijk en komt tegemoet aan de lengte van de dagen en het bioritme van het dier.

Als er een reden is om dieren te vervoeren voor een bezoek elders, dan gebeurt dit altijd onder vakbekwame begeleiding en in een daarvoor geschikt voertuig.

De huisvesting per dier is als volgt:

Kwartels en parkieten: Een voor bezoekers niet-toegankelijke volière (niet verlicht).
Vissen: Een aquarium in een binnenruimte met handmatig in- en uit te schakelen verlichting.
Konijnen (Vlaamse reuzen): binnenruimte (niet verlicht), een voor bezoekers niet-toegankelijke buitenruimte en een buitenruimte die voor bezoekers wél toegankelijk is. De buitenruimte heeft geheel een stenen ondergrond.
Kippen: Een overdekt buitenverblijf met een meter afstand van de bezoekers. Hier blijven ze altijd in. Vogelgriep technisch is dit ideaal. Het is overdekt en de bezoekers houden genoeg afstand.
Goudfazanten: Onze fazanten zitten in hetzelfde stuk gebouw. Het is dus hetzelfde als onze kippen
Konijnen (Thriantha): Wij hebben 2 groepen, 1 van 3 en 1 van 5. Deze konijnen hebben een binnen en buitenverblijf maar worden 's nachts binnen opgesloten. Dit omdat wij soms last hebben van wilde roofdieren. Voor de veiligheid van onze konijnen zitten ze altijd binnen zodra wij de deur uit zijn
Varkens: Onze varkens hebben een ruim buitenverblijf met een kleiner stuk binnenruimte. Het is voor varkens belangrijk dat ze veel buitenruimte hebben. Ze hebben dus 24 uur per dag binnen/buiten
Geiten en schapen: Onze schapen en (melk)geiten leven samen op 1 groot grasveld. De geiten en schapen delen ook een binnen verblijf en 1 stuk overdekt terras. Zo kunnen alle dieren schuilen als dat nodig is.
Koeien (blaarkop): Onze koeien leven in de zomer samen met onze geiten. In de winter worden de koeien binnen gehuisvest. Ze hebben dan ook een klein buiten stuk om toch even een frisse neus te halen
Ezels en pony’s: een weiland, betegelde grond en vrije toegang tot een stal (niet verlicht). Bezoekers kunnen niet bij deze dieren.
Geiten (Hollandse dwerggeiten): Deze zitten apart van de andere geiten en schapen. Hebben wel hetzelfde qua ruimte. Deze hebben een ook een binnen verblijf van 3 bij 3.
Alphen Salmander: terrarium van 1m bij 40 cm met planten stenen en een stuk land
Zoetwater Kreeften: Kreeft aquarium van 60 bij 30 met planten en stenen

Wormen: Worden gehouden in een aquariumbak in een binnenruimte (niet verlicht)

Voor meer informatie over onze dieren verwijs ik u naar de tabel onder in het document.

Groepsdieren leven samen

Dieren die van nature groepsdieren zijn, worden samen met soortgenoten gehouden. Daarbij houden wij rekening met onderlinge familie- en vriendschapsbanden. Als het koppelen aan een soortgenoot onverhoopt niet mogelijk blijkt, wordt het dier de huisvesting geboden die voldoet aan de soorteigen behoeften. Er geldt dan een uitsterfbeleid.

Sommige dieren zijn solitair levend. Dit kan dus betekenen dat wij soms een dier alleen houden omdat het dier dit prettig vindt. Wij proberen echter wel zoveel mogelijk groepsdieren te houden, dit voor het oog van de bezoeker, die vaak een dier alleen “zielig” vindt. Wij hebben op dit moment geen solitair levende dieren.

Gedragsverrijking

Wij bieden onze dieren gerichte gedragsverrijking aan. Dit wordt bereikt door sociale interactie met soortgenoten, omgevingsverrijking, fysiek verrijkingsmateriaal, voedselverrijking enz.

Naast de verrijkingsmateriaal leuk moet zijn voor het dier, is veiligheid ook een punt om op te letten. Boerderij Westerpark doet veel met verrijking

Dierverrijking op kinderboerderij Westerpark

Dieren in gevangenschap waar weinig mee gedaan wordt kunnen stereotypisch gedrag vertonen. Door verrijking te geven kan je dit onnatuurlijk gedrag voorkomen.

De verrijking die wij aanbieden is zodanig gericht dat het dier zo goed mogelijk hun natuurlijk gedrag vertoond. Door de dieren niet te overvoeren maar precies aan de hoeveelheid voer te houden dat goed is voor de dieren, worden de dieren nooit te dik en blijven ze actief en gezond. Verrijking en goed uitgebalanceerd voer zijn 2 uiterst belangrijke zaken in de dagelijkse verzorging. Uiteraard hoort daar ook dagelijks vers en schoon water bij.

Parkieten:

Parkieten leven in bosranden en semi open velden van Australië Dus hun vliegpatroon bestaat naast recht vliegen ook ontwijken. Door steeds andere kleine attributen in de volière te hangen en voor voldoende vliegmogelijkheden te geven trachten we de parkiet meer bezig te houden. Ook door het voer steeds op andere plaats te zetten en naast volièrevoer ook veel groen en van tijd tot tijd een rugvin van inktvis krijgt de parkiet voldoende variatie en voldoende beweging.

Varkens:

Varkens leven van naturen in bossen en dicht bij poelen. Hun dagelijkse bezigheden in de natuur is het zoeken naar eten onder de grond. Door het voer te begraven moeten de varkens gaan zoeken. Naast het zoeken naar voer is het voor de varkens fijn om van tijd tot tijd hun vacht te verschonen. Dit doen ze door een modderbad te nemen. Doordat we dit dagelijks aanbieden kunnen de varkens voorzien van hun dagelijkse verzorging. Een zeer ruim terrein voor de varkens kunnen ze de hele dag gaan wroeten in de grond. Zo blijven ze de hele dag bezig en laten we de bezoekers zien hoe de varkens in de natuur leven.

Graasdieren:

Koeien, schapen en geiten zijn van nature grazers. Door te zorgen dat ze een groot gebied hebben om te grazen houden we ze bezig en blijven ze in hun natuurlijke habitat. Daarnaast geven we duidelijke instructies aan de bezoekers om de dieren niet te voeren.
Uiteraard leven de grazers liever niet in de zon en willen de grazers niet altijd tussen de mensen vertoeven. Door grote plekken te geven waar de dieren heen kunnen en de bezoekers niet geven we de dieren de mogelijkheid om zich terug te trekken.

Om te zorgen dat de dieren de juiste voer krijgen worden ze wel apart gevoerd.

Pony/ezel:

Pony en ezels vragen veel om aandacht. Een team verzorgers zorgen we ervoor dat deze dieren voldoende aandacht krijgen. Mocht het team niet aanwezig zijn kunnen de pony en de ezel rustig toeven in 2 weilanden met voldoende gras, en zandplekken waar ze kunnen rollen. Het hooi wordt in hooizakken gedaan en op steeds weer verschillende plekken gehangen.

Kippen:

Het kippenverblijf is groot genoeg om toompjes te houden. De nachthok en ren zijn overdag ter beschikking voor de kippen. In de nacht alleen het nachtverblijf vanwege een vos die onze boerderij geregeld komt bezoeken. De verblijven zijn groot genoeg om diverse takken op verschillende hoogtes neer te hangen en de takken hebben verschillende diktes om zo de kracht in de poten te stimuleren. De bodem in de ren bestaat uit zand waardoor de kippen de hele dag naar voedsel kunnen zoeken die we als extra verspreiden over het zand. De kippen die een ei moeten leggen kunnen in nachtverblijf op een speciale plek zitten waar ze ongestoord een ei kunnen leggen.

Konijnen:

De konijnen zijn van nature bezig met onder andere graven, door een buitenverblijf te geven waar ze volop kunnen graven voldoen we aan een belangrijke bezigheid voor hen. Door daarnaast de konijnen veel verschillend voer te geven wat bijvoorbeeld ook goed is voor hun tandgroei zijn de konijnen de hele dag bezig en kunnen we de mensen laten zien hoe een konijn in natuurlijke omgeving gedraagt.

Vissen:

We hebben de gup als hoofdvis. Deze leeft graag in groepen. Door niet te veel guppen te houden en het aquarium zo in te richten dat de guppen voldoende schuilmogelijkheden hebben tussen de beplanting en stenen maar ook voldoende kunnen zwemmen hebben ze voldoende bezigheden.

Aanschaf- en vervangingsbeleid

Wij houden ons aan de wet- en regelgeving die betrekking heeft op welke dieren wel en niet gehouden mogen worden in Nederland. De dieren betrekken wij zo veel mogelijk van collega-boerderijen, opvangorganisaties en erkende fokkers. Dieren die bijzondere huisvesting nodig hebben om hun natuurlijk gedrag te vertonen en specifieke verzorging behoeven, maar waaraan dit niet geboden kan worden, schaffen wij niet aan. Als een dier bij ons niet meer gehouden kan worden of niet meer past binnen ons dierenbestand, dan wordt het op diervriendelijke wijze afgezet.

Er wordt niet gefokt op onze boerderij. Wij hebben een zo genoemde “antifokbeleid”. Hierbij mogen wij met geen enkele diersoort fokken. Alleen bij enkele kleinere diersoorten zoals vissen en wormen is voortplanting niet te sturen. Dieren worden aangeschaft als vervanging van een overleden dier of ter uitbreiding van het dierenbestand als onder meer de fysieke ruimte er is en de financiën en werkdruk het toelaten. Dieren verblijven op de boerderij tot ze een natuurlijke dood sterven of euthanasie de meest dierwaardige optie is wegens ziekte.

Met onze koeien hebben wij een afspraak met een andere boer. Onze koeien komen naar ons op een jonge leeftijd, blijven ongeveer 2 jaar en gaan dan weer terug naar de boer voor de melk. Hij zijn dus een “crèche” voor koeien.

Dieren die (on)gevraagd worden afgegeven

Stichting kinderboerderij Westerpark is geen opvang van dieren die (on)gevraagd worden afgegeven of achtergelaten door particulieren. Wij geven hiermee het signaal af dat het kiezen voor een huisdier zorgvuldig dient te gebeuren. Zogenaamde ‘dumpdieren’ worden opgehaald door de aangewezen opvangorganisaties of de dierenambulance. Afstandsdieren worden in beginsel niet aangenomen; eigenaren worden verwezen naar de betreffende opvangorganisaties.

Vakbekwaam personeel

Er is altijd sprake van een duidelijke organisatie waar de eindverantwoordelijkheid voor de dieren door een vakbekwaam persoon of personen geborgd wordt.

Op dit moment zijn er 3 mensen met een vakbekwaam diploma. 2 daarvan zijn dagelijks aanwezig. Ook heeft onze voorzitter een vakbekwaam diploma en studeert nu voor bedrijfsleider dierverzorging niveau 4 en heeft de nodige papieren om het dierenwelzijn op een goed niveau te brengen. Dit geldt ook voor de andere 2 gediplomeerde werknemers.

Daarentegen hebben wij geen vrijwilligers die een dier opleiding heeft gevolgd. De meeste van onze vrijwilligers zijn daartoe ook niet in staat. We hebben veel vrijwilligers met een beperking. Ons doel is om ook zulke mensen een kans te geven in de arbeidsmarkt. Wij werken ook samen met Cordaan.

Daarbij ondersteunen de Amsterdamse kinderboerderijen elkaar door samenwerkingsverbanden aan te gaan, kennis te delen, waar wenselijk workshops te organiseren of externe deskundigen uit te nodigen.

Voorbeeldfunctie

Wij geven aan onze bezoekers het goede voorbeeld over het houden van dieren, door het bewustzijn te vergroten van de intrinsieke waarde van een dier, het soorteigen gedrag en de waarde die een dier heeft voor de mens. Dit uitgangspunt bepaalt ook de inhoud van onze voorlichting en ons educatieve aanbod.

Met behulp van sommige diersoorten kunnen wij dit realiseren. Een goed voorbeeld is dat wij onze konijnen niet oppakken. Dit vinden ze niet fijn en raken daardoor gestrest. Niet alleen bezoekers doen dit niet, ook werknemers en vrijwilligers moet zich hieraan houden.

Onze Vlaamse reuzen mogen wel in contact komen met bezoekers, maar dit bepaalt het dier zelf. Het verblijf van de Vlaamse reus is zo gemaakt dat de bezoekers erin kunnen, maar dat de konijnen ook een groot stuk hebben waar bezoekers niet bij kunnen. Hierdoor bepaalt het konijn zelf of hij menselijk contact wil. (Foto)

Pensionopvang

Aan kleine zoogdieren bieden wij pension. Eigenaren die gebruik maken van deze tijdelijke (vakantie)opvang krijgen actief informatie over de soorteigen behoeften, huisvesting en verzorging van het betreffende huisdier. Hierbij bieden wij dus huisvesting aan dieren die een zwaar leven daarvoor hebben gehad.

Pippa, een van onze ezels wordt al van een opvang ondergebracht. Deze komt van de ezelopvang in Zeist. Hier willen wij een verschil in maken. Het opvangen, rehabiliteren en dan domesticeren is uiteindelijk waar wij het voor doen. Er is niks mooier dan een dier weer dier laten worden.

UITGANGSPUNTEN NAAR DIERGROEP

Hier kan per diergroep beschreven worden hoe de uitgangspunten hiervoor uitgewerkt worden/zijn

Uitgangspunten zijn:

· Aantal (en soorten) dieren (groepsdieren leven samen)

· Huisvesting van dieren; oppervlakte (LICG getoetst) en basis op orde en diergedragsverrijking.

· Welk contact met mensen;

· Aanschaf- en vervangingsbeleid van dieren. Eigen dieren of dieren van derden?

· Dieren die geboren worden op de kinderboerderij (o.a. fokbeleid)

Eventueel gemotiveerd vanuit de eigen visie en doelstellingen.

Hierbij een overzicht van al onze dieren van kinderboerderij Westerpark:

Diersoort

Aantal

Groepsdier of solitair

Afmeting

Verblijf per diersoort

Contact met mensen?

(gras)

Parkieten

Parkieten zijn groepsdieren. Bij ons leven ze dus in een groep van 5. 1 Mannetje en 4 vrouwtjes

Breed: 2.2 meter diep: 1.5 en hoog: 2 meter

Nee.

Uilenbaard kippen

Kippen zijn groepsdieren.

Kinderboerderij Westerpark heeft 2 soorten kippen. Alle 2 de soorten leven op onze boerderij in een groep.

Binnen: 2 bij 2 meter breed en 2 meter hoog.

Buiten: Breed 4 bij 2 meter

Nee, vooral nu met vogelgriep komen er zo min mogelijk mensen in het verblijf.

Kraaikopkippen

Kippen zijn groepsdieren.

Kinderboerderij Westerpark heeft 2 soorten kippen. Alle 2 de soorten leven op onze boerderij in een groep.

Binnen: 2 bij 2 meter breed en 2 meter hoog.

Buiten: Breed 4 bij 2 meter

Nee, vooral nu met vogelgriep komen er zo min mogelijk mensen in het verblijf.

Goudfazanten

Goudfazanten zijn groepsdieren.

Wij hebben op onze boerderij 1 fazantensoort

Binnen: 2 bij 2 meter breed en 2 meter hoog.

Buiten: Breed 4 bij 2 meter

Nee, vooral nu met vogelgriep komen er zo min mogelijk mensen in het verblijf.

Japanse kwartels

Japanse kwartels zijn, net als kippen groepsdieren. Onze kwartels zitten samen met de parkieten (zie eerste rij)

Breed: 2.2 meter diep: 1.5

hoog: 2 meter

Nee, vooral nu met vogelgriep komen er zo min mogelijk mensen in het verblijf.

Vlaamse reuzen

Konijnen zijn echte groepsdieren. Echter zijn konijnen heel moeilijk te koppelen. Het is dan ook handig om konijnen vanaf jong af aan bij elkaar te brengen

Binnen: 2 bij 1

Buiten: 4 bij 4

Gedeeltelijk. Het verblijf is zo ingericht dat onze Vlaamse reuzen een gedeelte hebben waar mensen hun kunnen aanraken (op een verantwoordelijke manier). Het grootste gedeelte is niet voor publiek. Hier kunnen de konijnen even tot rust komen

Tharianta konijnen

Konijnen zijn groepsdieren, maar zijn heel moeilijk te koppelen. Altijd koppelen met jonge dieren.

Binnen: 1.5 bij 3 meter

Buiten: 5 bij 5

Hoewel er bij de Vlaamse reuzen mensen naar binnen mogen, hebben wij dat bij de Tharianta liever niet. Met deze konijn hebben wij een hands off beleid. Niet omdat ze gevaarlijk zijn, maar omdat dit beleid meer rust geeft aan het desbetreffende dier.

Bonte Bentheimers varkens

Varkens zijn groepsdieren. Wij hebben 2 varkens (2 gecastreerde beren).

Binnen: 2.5 bij 4 meter

Buiten: 25 bij 12 meter

Hier komen geen mensen naar binnen. Dit is ten strengste Verboden. De varkens zijn onvoorspelbaar en we weten nooit wat er kan gebeuren.

Oudhollandse geiten

Geiten zijn echte groepsdieren. Meeste houders houden ze dan ook in groepen.

Binnen: 3x 3 meter

Buiten: 18 bij 32 meter

Bij deze geiten meestal niet. Hoewel ze wel mensen gewend zijn, hebben wij liever niet dat mensen binnenkomen bij deze soort geiten. In de toekomst willen wij dat wel doen.

Hollandse melkgeiten

Melkschapen

Schoonebeker schapen

Onze geiten en schapen zitten samen in één weiland. Zowel schapen en geiten zijn groepsdieren. De dieren leven dan ook samen, om het groepsverband te versterken.

Binnen: 4 bij 4 meter

Buiten: 45 bij 25 meter

Ja, hier mogen bezoekers wel naar binnen. Vooral de geiten genieten dan echt van de aandacht. De schapen zijn minder sociaal naar mensen.

Blaarkop koeien

Onze koeien zitten samen met onze schapen en geiten

Binnen: 4 bij 4 meter

Buiten: 45 bij 25 meter

Ja, hier mogen bezoekers wel naar binnen. Omdat de koeien nog jong zijn, is het minder gevaarlijk om naar binnen te gaan als bezoeker

Ezels

Mini shetlander pony

Ezels en paarden zijn groepsdieren, vandaar dat we de paarden ook samen hebben gedaan.

Binnen: 2 bij 6 meter

Buiten: 50 bij 50 meter

Nee, bezoekers kunnen hier niet naar binnen. Wel kunnen bezoekers op de geitenweide de ezels goed zien. Wel doen wij vaak workshops met kinderen over het verzorgen van een paard.

Zoetwaterkreeft

Solitair levend. Leeft ook in z’n eentje op de boerderij

60 bij 30 cm

Met planten en stenen. Daardoor kan hij zijn natuurlijk gedrag tonen

Nee, deze dieren zitten in onze educatie ruimte. Ze zitten in een terrarium

Alphen watersalamander

Onze watersalamanders leven samen in een groep van nu 5 dieren

1 meter bij 40 cm

Met stenen en planten

Nee, deze dieren zitten in onze educatie ruimte. Ze zitten in een terrarium.

Dit is een overzicht van 2015. Zo deden wij dit vroeger. Nu met een uitsterfbeleid is dit niet meer van toepassing